Mobbing w miejscu pracy

 

Manipulacja w mobbingu, czyli systematycznym prześladowaniu, jest zestawem technik mających na celu zastraszenie, izolację, dezorientację i osłabienie ofiary, by podważyć jej poczucie wartości, a często także wymusić rezygnację z pracy. Oto najczęściej stosowane techniki manipulacji w mobbingu:

Izolacja społeczna

   - Celem jest odseparowanie ofiary od reszty zespołu, co utrudnia jej nawiązywanie relacji oraz uzyskiwanie wsparcia. Izolacja może się przejawiać przez:

     - Nieinformowanie o zebraniach i wydarzeniach.

     - Ignorowanie jej obecności w sytuacjach towarzyskich.

     - Trzymanie w osobnym biurze lub przydzielanie innych godzin pracy.

Oszczędne przekazywanie informacji

   - Manipulatorzy często wstrzymują ważne informacje, które ofiara powinna znać, aby wykonywać swoje obowiązki. Brak dostępu do istotnych informacji prowadzi do błędów, a później staje się pretekstem do krytyki.

Podważanie kompetencji i krytyka

   - Mobbingujący mogą stale kwestionować kompetencje ofiary, często w sposób publiczny, by podważyć jej autorytet i poczucie wartości. Mogą to robić przez:

     - Stałą krytykę nawet najmniejszych błędów.

     - Przypisywanie winy za błędy, na które ofiara nie miała wpływu.

     - Celowe dostarczanie nierealistycznych zadań, a następnie krytykę za ich niedopełnienie.

Ośmieszanie i poniżanie

   - Jest to forma psychicznego ataku, mająca na celu kompromitację ofiary w oczach innych pracowników. Przykłady to:

     - Sugerowanie, że ofiara ma problemy psychiczne.

     - Robienie złośliwych żartów lub docinek na jej temat.

     - Wprowadzanie w błąd lub przekazywanie fałszywych informacji, by ośmieszyć ofiarę w sytuacjach formalnych.

Zastraszanie i groźby

   - Mobbingujący mogą stosować subtelne lub otwarte groźby, które mają na celu wywołać w ofierze poczucie niepewności i lęku. Może to przybierać formę:

     - Grożenia zwolnieniem lub degradacją.

     - Sugestii o ewentualnych konsekwencjach, jeśli ofiara nie „dostosuje się”.

Podważanie autonomii i sprawczości

   - Celowe przydzielanie zadań poniżej kompetencji ofiary lub odbieranie odpowiedzialności, co prowadzi do poczucia bezwartościowości. Ofiara może być także odcięta od decyzji, które mają wpływ na jej pracę.

Celowe sabotowanie pracy

   - W tej technice chodzi o sprawienie, aby ofiara odniosła porażkę, często przez:

     - Zmiany w zadaniach w ostatniej chwili, bez powiadomienia.

     - Celowe komplikowanie procesu pracy.

     - Nakłanianie innych do unikania współpracy z ofiarą.

Manipulacja percepcją i gaslighting

   - Często stosowana jest technika gaslightingu, czyli podważania percepcji ofiary co do tego, co dzieje się wokół. Mobbingujący może zaprzeczać oczywistym faktom, sugerując, że ofiara „wyobraża sobie rzeczy”, co prowadzi do dezorientacji i podkopania jej zaufania do własnej oceny.

Izolowanie lub „niewidzialne” ataki

   - Są to manipulacje trudne do zauważenia przez osoby trzecie, na przykład:

     - „Przypadkowe” ignorowanie opinii lub pomysłów ofiary.

     - Subtelne gesty lub wyrazy twarzy sugerujące brak akceptacji.

     - Minimalizowanie wkładu ofiary, nawet gdy ma wyraźne osiągnięcia.

Budowanie negatywnej atmosfery wokół ofiary

   - Mobbingujący często tworzą narrację sugerującą, że ofiara jest problematyczna lub nielojalna. Często angażują innych członków zespołu, co dodatkowo izoluje ofiarę. Przykłady to:

     - Szerzenie plotek i oskarżeń.

     - Wprowadzanie innych pracowników w negatywne nastroje wobec ofiary.

Techniki manipulacyjne stosowane w mobbingu mają ogromny wpływ na samopoczucie, zdrowie psychiczne oraz efektywność ofiary. W przypadku zauważenia takiego zachowania w miejscu pracy warto jak najszybciej podjąć działania — dokumentować sytuacje, zgłaszać je do odpowiednich osób lub organizacji, a w razie potrzeby szukać wsparcia prawnego lub psychologicznego.