Polskie stwory, upiory i straszydła

ZMORA - ŹRÓDŁO

Grzebię trochę w różnych materiałach, poszukuję informacji o straszydłach. Przygotowuję materiał do kolejnego zadania pewnego międzynarodowego projektu. I tak sięgnęłam do naszej rodzimej mitologii słowiańskiej. W szkole zwykle uczymy się mitów greckich, czasami rzymskich, czy egipskich. O słowiańskich nasze dzieci raczej nie wiedzą  nic.
Warto też zadać sobie pytanie, a co my, dorośli wiemy?

Nasz, rodzimy spis najróżniejszych mitycznych stworów jest bardzo bogaty. Dzisiaj postanowiłam przybliżyć niektóre z nich.

ŹRÓDŁO

BABA JAGA

Znamy tę postać przede wszystkim z baśni „O Jasiu i Małgosi”. Jest to stara, o odrażającym wyglądzie wiedźma, która uwięziła dzieci, aby je później zjeść.

Występuje w słowiańskich wierzeniach i folklorze. Jest to odrażająca starucha z długim nosem, kościstymi palcami i długimi szponami.. Mieszka w chatce na kurzej stopce w głębi lasu. Zwykle towarzyszy jej czarny kot i kruk, rzadziej sowa lub wąż. Postać ta porywała dzieci błąkające się po lesie. Mordowała je, a następnie zjadała. Przypisywano jej również inne złe rzeczy, a mianowicie za pomocą czarów  uroków zsyłała na ludzi choroby i inne dolegliwości.

WIEDŹMA

Wiedźmy, dawniej określane jako czarownice miały związek ze złymi mocami. Przedstawiane były jako szkarady. Później tym mianem określano kobiety posiadające wiedzę związaną z ziołolecznictwem, medycyną, przyrodą.

Źródło

ŻMIJ

To postać gada ze skrzydłami, inaczej słowiański smok. Może mieć kilka głów o niszczycielskiej mocy. Utożsamiany jest z chaosem. Według wierzeń słowiańskich to zwierzęce wcielenie władcy zaświatów Welesa.

ŹRÓDŁO

UTOPIEC

To demon mieszkający na mokradłach, jeziorach. Stawał się nim człowiek, który z własnej woli utopił się i został ożywiony przez diabła. Wierzono również, że utopcami stawały się również dzieci wyklęte przez matki, poronione płody, a później nawet te nieochrzczone. Utopce zachowywały wygląd zdeformowanej osoby: nieproporcjonalne ciało o oślizgłej zielonkawej skórze, włosy skołtuniałe z wodorostami, nogi i ręce jak patyki itp…

Utopce nie lubiły, gdy ktoś wchodził do wody na ich terytorium. Chwytały takiego osobnika i wciągały pod wodę. Nie było sposobu, aby uchronić się przed tymi demonami. Najlepiej było omijać te miejsca.

ŹRÓDŁO

BEBOK

To straszydło związane z ciemnościami. Wygląda nieco jak mały, stary człowieczek. W niektórych regionach także opisywany jako małe, włochate stworzenie. Bebok był często na usługach czarownic, za głupi by działać sam. Zabierał ze sobą nieposłuszne dzieci

Źródło

RUSAŁKI

Nazywano je boginkami wody. Mieszkały w rzekach i jeziorach. Były piękne. Miały długie włosy, białe szaty, w dłoniach wieńce z kwiatów, czasami występowały zupełnie nago. Potrafiły przepięknie spiewać, chociaż najczęściej milczały. Wychodziły z wody w nocy, aby tańczyć w świetle księżyca. Miały swoje święte drzewo. Był nim jawor. Na początku maja miały swoje święto. Był to Tydzień Rusałek. Wówczas wychodziły z wody w dzień i siadały na jaworowych gałęziach.

Rusałką mogła stać się każda dziewczyna, która nie zdążyła się jeszcze  w nikim zakochać. Jeśli w nocy natknęła się na korowód rusałek, zostawała jedną z nich. Rusałki bywały niebezpieczne dla mężczyzn. Wabiły ich pięknym śpiewem, a potem topiły.  Ten , który miał więcej szczęścia był wciągany do tańca z rusałkami. Zmuszany był tak długo tańczyć, aż padł.